• ویژه هسته: یک هسته خاص با اعداد پروتونی (Z) و نوترونی (N) معین را گویند.
  
• ایزوتوپها: ویژه هسته‌هایی با پروتونهای یکسان و نوترونهای مختلف را گویند. مثال: ایزوتوپ هیدروژن ؛ ²₁H و ³₁H می‌باشند.
  
• ایزوتونها: ویژه هسته‌هایی با نوترون برابر و پروتون مختلف را گویند.
  
• ایزوبارها: ویژه هسته‌هایی با عدد جرمی A برابر (A = Z + N) را می‌گویند.
  
• ایزومر: ویژه هسته‌هایی در حالت بر انگیخته با نیم عمر قابل اندازه گیری را ایزومر می‌نامند.

نوکلئون: ذرات تشکیل دهنده هسته (نوترون یا پروتون) نوکلئون نام دارند.

• مزونها: ذراتی هستند با جرمی بین جرم الکترون و جرم پروتون. شناخته شده‌ترین مزونها عبارتند از: مزونهای پی که نقش مهمی در نیروهای هسته‌ای باز می‌کند و مزونهای مو که در پدیده‌های پرتو کیهانی مهم است.
  
• پوزیترون: الکترون با بار مثبت به عبارتی ذره‌ای با جرمی برابر جرم الکترون و باری برابر بار الکترون با علامت مثبت.
  
• فوتون: کوانتوم تابش الکترومغناطیسی که معمولاً بصورت نور اشعه ایکس یا اشعه گاما ظاهر می‌شود به عبارت دیگر کوچکترین ذرات سازنده نور فوتونها هستند.
  
• اسپین: صرفنظر از انرژی مربوط به چرخش الکترون به دور هسته اتمی الکترون نیز انرژی اضافی دیگری دارد که مربوط به چرخش حول محور خود می‌باشد. علاوه بر الکترون ذراتی دیگر مثل پروتون ، نوترون و فونونها نیز به نوبه خود دارای اسپین می‌باشد.
  
  
• آب سنگین: اصطلاحی که معمولا برای مولکول آب دارای دو اتم هیدروژن سنگین بکار می‌رود در این مولکول دو اتم دوتریوم بجای دو اتم هیدروژن جایگزین می‌شود (D₂o). آب سنگین دارای خواص غیر عادی بوده و در راکتورهای هسته‌ای نقش ایفا می‌کنند.
  
  
• بتاترون: یک شتاب دهنده چرخه‌ای است، این دستگاه شامل یک محفظه حلقوی بدون هوا است، که بین قطبهای یک الکترومغناطیس جای دارد. یک چشمه الکترونی نیز داخل آن محفظه قرار گرفته است.

• سوخت هسته‌ای پلوتونیوم: یک عنصر شیمیائی یا عدد اتمی 92 و جرم اتمی 239 و یک فلز سمی است، به سادگی در هوا آتش می‌گیرد. کاربرد عمده پلوتونیوم در راکتورهای هسته‌ای ، بمبهای هسته‌ای ، چشمه ذره آلفا و اشعه گاما در پزشکی است.
  
  
• کوانتا (Cuonta): در سال 1901 فیزیکدان معاصر آلمانی ماکس پلانک پیشنهاد نمود که در انتقالات فیزیکی و تأثیرات متقابل اتمهای ماده ، انرژی بصورت مقادیر مجزا یا "بسته‌های" کوچک نشر یافته و یا جذب می‌شوند. در نتیجه مطابق این تئوری ، انرژی دارای مقادیر پیوسته‌ای نمی‌باشد. این قسمتهای کوچک نام کوانتوم بخود گرفت.
  
• لباسهای بادی (Pneumatic suit ): لباسهای مخصوص که برای کار در هوای آلوده به مواد رادیو اکتیو (بخارهای گازها ، ذرات بسیار ریز) بکار می‌رود.
  
• مهندسی هسته‌ای: شاخه‌ای از مهندسی مواد که انرژی هسته‌ای و نیز موارد استفاده از آن را برای احتیاجات کلی و دفاعی مطالعه و بررسی می‌کند.
  
• نوترنیو (Neutrino):ذراتی هستند خنثی که تشخیص و حتی به تله انداختن آنها خیلی مشکل است. ضمن واپاشی بتای هسته‌های اتمی همراه الکترون یا پوزیترون گسیل می‌شود.
  
• نیم عمر (Half Life): یکی از مهمترین کمیتهای مشخصه مواد رادیو اکتیو نیم عمر آنها می‌باشد و طبق تعریف مدت زمانی است که فعالیت چشمه به نصف مقدار اولیه می‌رسد.

راکتورهای هسته‌ای: وسیله‌ای که درآن واکنش شکافت زنجیری کنترل شده انجام می‌شود، راکتور هسته‌ای نام دارد. اورانیوم و پلوتونیوم به عنوان سوخت هسته‌ای بکار می‌رود.

• پرتوهای کیهانی:تابشهای کیهانی عبارتست از ذرات مثبت تند (پروتونها) و شماری ذرات آلفا و هسته‌های دیگر ذرات اولیه. پرتوهای کیهانی دارای انرژی عظیم از مرتبه میلیارد الکترون ولت است، گاهی این انرژی به مقادیر حیرت آور از مرتبه ²¹10 ev می‌رسد. این پرتوها قادرند تا عمق اقیانوسها و زمین هم نفوذ کنند.
  
• جرم سکون (Rest Mass): جرم یک ذره ای که سرعت آن صفر بوده و یا صفر می‌شود را جرم سکون گویند.
  
• جرم بحرانی سوخت هسته‌ای (Critical Mass): جرم بحرانی برای انجام یک واکنش زنجیری شکست عبارتست از کمترین مقدار سوخت هسته‌ای بطوری که هر دوره نوترون باعث تولید یک دوره بعدی یا همان تعداد نوترون گردد، یعنی کاهش نوترون در سوخت هسته‌ای بطور کامل جبران شود.
  
• تعریف جرم بحرانی: کمترین مقدار لازم جرم فیزیکی ماده سوختنی جهت سوختن را جرم بحرانی گویند.