الماس از کربن خالص تشکیل شده و سیستم تبلور آن مکعبی ساده (Cubic) است. وزن مخصوص الماس g/cm 5 ضریب شکست آن 42/2 و سختی آن در مقیاس موس ، مساوی 10 است [14و15]. الماس دارای مصارف صنعتی و زینتی است. گرچه الماس بیشتر به عنوان بخش زینت شناخته می شود، ولی بیش از 80 درصد آن به مصارف صنعتی میرسد. مصارف عمده الماس در صنعت جهت برش مواد بسیار سخت نظیر فولادهای آلیاژی و کاربید تنگستن ، ساییدن ، اره کردن سنگ و بتون و حفاریها و بخش عمده ای هم بعنوان افزودنی به روغن های روان کننده و روان کاوها بکار میرود.
1- مقدمه
الماس از کربن خالص تشکیل شده و سیستم تبلور آن مکعبی ساده (Cubic) است. وزن مخصوص الماس 5 g/cm ضریب شکست آن 2/42 و سختی آن در مقیاس موس ، مساوی 10 است .
الماس دارای مصارف صنعتی و زینتی است. گرچه الماس بیشتر به عنوان بخش زینت شناخته می شود، ولی بیش از 80 درصد آن به مصارف صنعتی میرسد. مصارف عمده الماس در صنعت جهت برش مواد بسیار سخت نظیر فولادهای آلیاژی و کاربید تنگستن ، ساییدن ، اره کردن سنگ و بتون و حفاریها و بخش عمده ای هم بعنوان افزودنی به روغن های روان کننده و روان کاوها بکار میرود.
2- تقسیم بندی الماسها بر اساس مصارف صنعتی
• الماسها بر اساس مصارف صنعتی آنها به چهار گونه تقسیم میشوند.
• الماس صنعتی که به علت شکل و رنگ آن ، مصرف زینتی ندارد.
• الماس بورت که قطعههای کوچک و شکل نامناسب دارد.
• الماس کاربونادو که مخلوطی از الماس ، گرافیت و کربن بیشکل (آمورف) است.
• الماس بالاس
12/5 درصد الماس تولیدی جهان به مصرف ساخت متههای حفاری و چاله زنی میرسد.2/5 درصد دیگر هم از الماس تولیدی در ساختن ماشینهای برش و پولیش و 75 درصد دیگر به صورت پودر و یا مواد ساینده به مصرف میرسد. مصارف صنعتی الماس به اختصار شامل ، متههای الماسی ، مواد سایندهها ، ارههای الماسی ، لوازم دندانپزشکی و جراحی و دستگاههای برشی و پولیش میگردد.
پر مصرفترین و معروفترین روغن های روانکار، روغنهای موتور هستند که علاوه بر کاهش اصطکاک بین قطعات و جلوگیری از سائیدگی قطعات موتور، وظایف دیگری چون خنک کردن موتور، گرفتن ضربه، انتقال ذرات ریز فلزات و گرد و خاک از داخل موتور به فیلتر روغن و جلوگیری از رسوب دوده در رینگها، ، سوپاپها و غیره و تمیز نگاه داشتن قطعات موتور را نیز به عهده دارند. به منظور حصول به روانکار با خصوصیات مطلوب و مناسب برای هر کاربرد مشخص، امروزه انواع افزودنیها با عملکردهای مختلف، به روغن پایه افزوده میشوند.این افزودنیها میتوانند هر یک از وظایف بهبود روانکاری، خواص ضد خوردگی و ضد اکسیداسیون، گرانروی، پاک کنندگی و غیره را در ترکیب، به عهده داشته باشند.
با توجه به ورود نانوتکنولوژی در سالهای اخیر، گروهی از انواع نانوافزودنیهای روغن نیز پا به عرصه ظهور گذاشته و در این میان نانوالماس نیز به عنوان یکی از جدیدترین و موثرترین این مواد مطرح بوده است. ویژگیهای منحصر به فرد ذرات نانوالماس، موجب شده انواع و گریدهای مختلف این ماده، کاربردهای متنوعی را در بخشهای مختلف صنعت به خود اختصاص دهند.
امروزه کلیه روانکارها با پایه معدنی و یا با پایه سنتزی، برای داشتن کارآیی مناسب و مطلوب، نیازمند مواد شیمیایی دیگر یا در واقع افزودنیهایی هستند که بتواند خواص موردنظر را در آنها ایجاد نماید. این مواد شیمیایی سنتزی، ضمن این که خواص جدیدی به روانکار میدهند میتوانند برخی ویژگیهای موجود در روانکار را تقویت و از بروز برخی پدیدههای نامطلوب در سیستم روانکاری جلوگیری کنند.
نانو تکنولوژی یا آرایش اتمها در مقیاس نانومتری، همان کنار هم قرار گرفتن صدها اتم در ابعاد چند نانومتر است که خصوصیات جدید و ممتازی را نتیجه میدهد. این تکنولوژی در زمینههای مختلف علم وارد شده و در صنایع مختلف نیز، محصولاتی بر این پایه ایجاد شده است. در این میان، افزودنیهای روغن موتور و سوخت نیز تحت تاثیر نانوتکنولوژی قرار گرفته و محصولات مربوطه وارد بازار شده است. نانوافزودنیهای روغن به طور اساسی بر صرفهجویی سوخت و بازدهی موتور تاثیر دارند. به طور کلی، خواصی که برای این افزودنیها ذکر شده است عبارتند از: کاهش ضریب اصطکاک، کاهش ساییدگی، ترمیم سطوح درگیر و بهبود خواص سطحی، افزایش بازده موتور در اثر افزایش عمر موتور، کاهش هزینه تعمیر و نگهداری، کاهش صدای موتور و گازهای آلاینده، جلوگیری از اکسیداسیون روغن، تمیز کردن سیستم سوخترسانی و غیره.
برخی از نانوافزودنیهای روغن موتور موجود در بازار به شرح زیر می باشند:
• افزودنی حاوی نانوالماس
• افزودنی حاوی نانو فلوئور
• افزودنی حاوی نانو ذرات طلا
پودر نانومتری الماس نوع جدیدی از پودرهای سنتزی نانومتری بسیار سخت(SuperHard) محسوب میشود. از بررسیهای میکروسکوپی انجام شده بر روی پودر نانومتری الماس مشخص شده است که ذرات پودر نانومتری الماس به صورت یک مجموعه (Cluster) بوده و شکل ذرات نانو الماس کروی است (شکل 1). در واقع، یک ذره الماس از یک هسته فشرده بلورین از جنس الماس و یک لایه سست خارجی حاوی انواع پیوندهای کربن - کربن و Heterobonds تشکیل شده است.
کلمات کلیدی: نانو تکنولوژی