زمانی که اطلاعات انسان در مورد دنیای ریز داخل اتم گسترش یافت و توانست انرژی هستهای را بشناسد ، تحولی عمیق در زندگی او به وجود آمد. با وجود این منبع عظیم انرژی ، دیگر نگرانی در مورد تمام شدن ذخائر تجدید ناپذیر انرژی مانند نفت ، گاز طبیعی و زغال اندکی کمتر شد. تمام توجهها به سمت گسترش فناوری لازم برای استفاده از انرژی هستهای جلب شد. و به این ترتیب عصر جدیدی به نام عصر اتمی در زندگی بشر آغاز گردید.
تاریخچه
دقیقا در آخرین ثانیه شمارش معکوس ، در ساعت 5:30 دقیقه بامداد روز شنبه ، 16 ژوئیه سال 1945 ، انرژی از هسته اتم آزاد شد. تاریخ آغاز هیچ عصر جدیدی چنین دقیق به ثبت نرسیده است. آن انفجار بزرگ ، در پایگاه هوایی آلاموگوردو ، در 120 مایلی جنوب آلبوکوک ، نیومکزیکو ، سرآغازی تاریخی بود که از آن پس باید آغاز آینده بشریت تعیین میشد.
حیات بر روی زمین ، ناگهان و به نحوی غیر قابل برگشت تغییر یافته بود. آدمی به منبع انرژی جدید ، و به همراه آن به قدرتی دست یافته بود که تکامل انواع خود را بر روی کره زمین مخاطره آمیز کرده و سیاره زیبای خود را به باغ وحشی پرتوزا تبدیل میکرد.
آغاز عصر اتمی
در لحظه نخستین انفجار اتمی ، نور ملتهب سفید و شدیدی به وجود آمد. رابرت اوپنهایمر ، فیزیکدان آمریکایی و مغز متفکر در ساختن آن بمب ، 6/6 کیلومتر آن طرفتر ، در حالی که خود را به میله محکمی چسبانده بود ، منتظر شوک حاصل از انفجار بود. بعد از انفجار ، بلافاصله گوی آتشینی برخاست. و در پی آن ابری قارچی شکل ایجاد شد که تا ارتفاع 8/14 کیلومتر بلند شد و به داخل آرام سپهر راه یافت. برج فولادی که بمب بر روی آن نصب شده بود ، کاملا به بخار تبدیل شد و سطح بیابان پیرامون آن تا شعاع حدود 730 متری گداخته شده و به حالت شیشهای درآمده بود.
این انفجار آزمونی محرمانه بود. اما در ششم اوت همان سال 1945 ، وقتی یک بمب اتمی معادل 20000 تن ماده انفجاری تی.ان.تی نیرومندترین ماده انفجاری شیمیایی ، بر شهر هیروشیمای ژاپن انداخته شد. خبرش نیز مانند خودش در سطح جهان پخش شد. انفجار این بمب بیشتر از 10 کیلومتر مربع از مرکز شهر را ویران کرد. تعداد بسیار زیادی از مردم این شهر کشته شدند وبیش از 67 درصد ساختمانهای شهر نابود شده یا به شدت آسیب دید.
در نهم اوت همان سال ، بمب دوم بر شهر ناگازاکی فرود آمد ، که در این بمباران نیز انسانهای بسیاری نابود شدند و حدود 40 درصد از ساختمانهای شهر در هم ریخت. بر این ویرانیها و کشتارها ، مصیبت دیگری ، یعنی تابش هم اضافه میشد. که نه تنها بر آنان که در معرض آن قرار میگرفتند تاثیر میگذاشت ، بلکه از طریق جهشهایی ژنتیکی میتوانست نسلهای آینده را نیز متاثر کند. و به این ترتیب عصر اتمی آغاز شد.
نتایج ویرانگر عصر اتم
عصر اتم بدون هیچ گونه آمادگی و اخطاری شروع شد. زیرا طرح مانهاتان ، که متولی تولید بمب اتمی بود ، در پس دیوارهای سر به فلک کشیده اختفا و بازداری نظامی به مورد اجرا درآمده بود. مطالعات انجام شده توسط سازمان بهداشت جهانی ، وابسته به سازمان ملل ، نشان داد که نه تنها در کشورهای پیشرفته ، بلکه در میان مردم ساده تر سراسر جهان ، این ماجرا آثار عمیقی برجای گذاشته بود. یکی از وحشتناکترین جنبههای بمب اتمی در میان مردم جهان ، آثار وخیم ناشی از تابش آن بود. آثاری که نامرئی ، بدون تاثیر بر چشایی ، نامحسوس ، بدون بو ، اما بسیار وسیع و گسترده بود.
سیر تحولی و رشد
بعد از جنگ جهانی دوم ، ایالات متحده آمریکا به آزمایشهای خود در مورد سلاحهای شکافت هستهای در جزایر اقیانوس آرام و صحرای نوادا ادامه داد. انگلستان ، شوروی سابق ، فرانسه ، چین و هندوستان اقدام به تولید و آزمایش بمبهای هستهای کردند. در اوایل سال 1950 ، مردم از وجود نوع دیگری بمب ، که به بمب هیدروژنی معروف شد ، باخبر گردیدند. بمب هیدروژنی با قدرتی معادل 5 تا 7 میلیون تن تی.ان.تی را در اقیانوس آرام آزمایش کرد. این انفجار جزیرهای را محو و به جای آن حفرهای به عمق 45 متر و قطری بیشتر از 105 کیلومتر ایجاد کرد.
در اول مارس 1952 ، ایالات متحده آمریکا یک بمب هیدروژنی با قدرت 12 تا 14 میلیون تن ، یعنی دو برابر نیروی انفجاری قبلی آزمایش کرد. علی رغم تصورهایی رسمی مبنی بر اینکه غبارهای رادیواکتیو (پس ماندههای رادیواکتیو ناشی از بمب) منحصر به منطقه انفجار خواهد بود. خاکستر رادیو اکتیو یک قایق ماهیگیر ژاپنی را در فاصله حدود 96 کیلومتری مرکز انفجار ، پوشانید. 32 ماهیگیر تحت تاثیر این غبارها قرار گرفتند و یکی از آنها در گذشت.
اتحاد شوروی سابق در 12 اوت سال 1953 ، یک بمب هیدروژنی آزمایش کرد. انگلستان نخستین بمب خود را در جزیره کریسمس واقع در اقیانوس آرام در 17 می سال 1957 به مرحله آزمایش درآورد. به این ترتیب تولید و تکثیر سلاحهای ویرانگر اتمی به صورت مسابقهوار توسط کشورهای قدرتمند دنیا ادامه پیدا کرد. به طوری که در حال حاضر این کشورها از عظیمترین ذراتخانههای اتمی بر خوردار هستند. جالب توجه است که خود این کشورها همواره بر منع تولید و تکثیر این سلاحهای مرگبار اصرار داشته و قوانین بسیار زیادی را در این زمینه وضع کردهاند. قوانینی که خود ، اولین نقض کنندگان این قوانین بودند.
مشخصه کودکانی که در عصر اتم به دنیا آمدهاند
گاز کریپتون رادیو اکتیو حاصل از انفجار بمب هیدروژنی ، به استرانسیم رادیو اکتیو واپاشیده و وارد جو زمین میشود و از طریق جریانهای اقلیمی هوا در تمام نقاط جو زمین پخش میشود تا همراه باران در سراسر دنیا فرود آید. استرانسیم شبیه کلسیم است. در غیاب کلسیم میتواند نقش آن را بر عهده بگیرد. این عنصر میتواند به تشکیل استخوان کمک کند. بنابراین ، نوع رادیو اکتیو آن یک جوینده استخوان است ، وقتی به بدن موجود زنده وارد شود ، قابل شستشو و یا انتقال به بیرون نیست.
نیم عمر فعال آن 97 سال است. بنابراین در اثر آزمایش بمب هستهای و سایر آزمایشها ، استرانسیم رادیو اکتیو به همه جا پخش شد و از طریق شیر و گیاهان آلوده به غبار رادیو اکتیو میتواند به بدن موجودات زنده و انسان وارد نشود. این ماجرا چنان جهانی بود که گفته شده است، هر کودکی که در خلال سالهای بعد از آزمایشهای مکرر بمب هستهای در جو ، استخوانهایش در حال شکل گیری و نشو و نما بوده است، در این استخوانها نشانی از استرانسیم رادیو اکتیو مانده است. که هر چند لزوما جنبه معاینه بالینی ندارد ، اما مشخصه کودکان عصر اتم است.
کلمات کلیدی: هسته ای